Frank Wild

Tijdens de ‘heroïsche’ periode (eind 19de, begin 20ste eeuw) van de expedities naar Antarctica trekt niemand zo vaak naar het Zuidpoolgebied als Frank Wild. Liefst 5 keer maakt hij deel uit van een expeditie. Toch is zijn naam niet zo bekend als die van Scott of Shackleton. Ten onrechte.

Frank Wild (officiële naam John Robert Francis Wild) wordt op 10 april 1873 geboren in Skelton (Yorkshire, Engeland). Hij is de tweede oudste (en de oudste zoon) van 13 kinderen. Een van zijn broers, Ernest Wild, zal later ook naar Antarctica trekken. Hij maakt deel uit van de Rosszeegroep van de Imperial Trans-Antarctic Expedition (meer hierover). De grootvader van Frank Wild langs moederskant heet Robert Cook en de familie is ervan overtuigd dat ze afstammelingen zijn van James Cook, maar daar blijkt geen zekerheid over te bestaan.

De vader van Frank Wild, Benjamin, is leraar. Omdat hij geregeld van werk verandert, verhuist de familie vaak. Ze wonen achtereenvolgens in Stickford (Lincolnshire), Nettleton (Lincolnshire), Weldrake (Yorkshire) en Eversholt (Bedfordshire). De ouders van Frank willen dat hij ook leraar wordt, maar dat ziet hij niet zitten. Hij wil zijn kost verdienen op de handelsvloot en dreigt ermee weg te lopen als hij zijn zin niet krijgt. En hij krijgt zijn zin. Vanaf zijn 16de brengt hij een groot deel van zijn tijd op zee door. Hij vaart de ganse wereld rond in alle soorten weersomstandigheden: storm, vrieskou, hittegolven… In China is hij getuige van een executie door onthoofding van twintig gevangenen.

Naar Antarctica

In 1900 treedt hij toe tot de Royal Navy als ‘able seaman’ (volmatroos). Dit geeft hem de mogelijkheid om zich kandidaat te stellen als lid van de Discovery-expeditie onder leiding van Robert Falcon Scott. Omdat Frank nogal klein is, denkt hij weinig kans te maken. Toch wordt hij gekozen uit meer dan 3000 kandidaten. Zijn eerste expeditie in Antarctica is een goede leerschool. Hij helpt mee om depots te leggen, maar maakt geen deel uit van het team dat een poging doet om de geografische zuidpool te bereiken. Meer over de Discovery-expeditie…

Na zijn terugkeer uit Antarctica is hij actief op het slagship Ocean. Daarna doet hij dienst op de Sheerness Gunnery School. Wanneer Ernest Shackleton, die hij heeft leren kennen tijdens de Discovery-expeditie, hem in 1907 vraagt om deel uit te maken van een nieuwe expeditie naar Antarctica, twijfelt hij niet. Tijdens de Nimrod-expeditie hoort hij dit keer wel tot het team dat probeert de geografische zuidpool te bereiken. Samen met Ernest Shackleton, Jameson Adams en Eric Marshall geraken ze tot op 180 kilometer (88°23' zuiderbreedte) van eeuwige roem, maar totaal uitgeput moeten ze terugkeren. Meer over de Nimrod-expeditie…

Van links naar rechts: Frank Wild, Ernest Shackleton, Eric Marshall en Jameson Adams

Terug in Engeland geeft hij een aantal lezingen over zijn avonturen in Antarctica. Hij vindt werk in Canada en neemt ontslag uit de Navy. Robert Falcon Scott vraagt hem om deel uit te maken van zijn nieuwe expeditie naar Antarctica, maar dit weigert Frank. Hij houdt niet van de strenge discipline die er heerst tijdens de expedities van Scott, een echte Navy-man. Wel gaat hij in op de uitnodiging van de Australiër Douglas Mawson, die hij heeft leren kennen tijdens de Nimrod-expeditie. Met de Aurora trekken de avonturiers naar Adelie Land. De expeditie wordt opgesplitst. Terwijl Mawson op Cape Denison verblijft, leidt Frank Wild een team op de Shackleton Ice Shelf in Queen Mary Land, meer dan 2000 kilometer verder. Meer over de Aurora-expeditie…

Terug thuis is er slecht nieuws. Zijn moeder is gestorven. En al snel krijgt hij opnieuw een uitnodiging. En als Shackleton hem iets vraagt, kan hij niet weigeren. Zijn vierde expeditie naar Antarctica wordt zijn meest memorabele. Het schip de Endurance raakt in de Weddellzee vast in het ijs en zinkt. Na maanden van afzien bereiken de opvarenden in drie reddingssloepen Elephant Island. Terwijl Shackleton met vijf anderen met een bootje redding gaat zoeken in South Georgia, krijgt Frank Wild de opdracht om voor de achterblijvers te zorgen. Vier maanden moeten ze in erbarmelijke omstandigheden wachten op hulp waarvan ze steeds meer vermoeden dat ze niet zal komen. Maar op 30 augustus 1915 worden ze toch opgepikt. Meer over de Endurance-expeditie…

Op de Endurance hield Frank Wild zich met de honden bezig

De terugkeer naar Europa is geen pretje. Zijn vader is in 1915 gestorven en bovendien woedt de Eerste Wereldoorlog in alle hevigheid. Na een spoedcursus Russisch trekt hij naar Archangelsk in het noorden van Rusland. Daar moet hij toezien op het transport van oorlogsmateriaal en munitie naar Rusland. Later trekt hij naar Spitsbergen als manager van een mijnbedrijf. Hij wordt hierbij bijgestaan door James McIlroy die ook deel uitmaakte van de Endurance-expeditie.

Van de bittere kou naar de verzengende hitte: na de Eerste Wereldoorlog vertrekt hij in 1919 samen met James McIlroy en Frank Bickerton, die hij heeft leren kennen tijdens de Aurora-expeditie van Mawson, naar het Brits protectoraat Nyasaland, het huidige Malawi. Daar kopen ze een groot stuk grond om er katoen te telen. Maar dan komt er een telegram van Shackleton. Hij wil weer naar Antarctica en vraagt aan Frank Wild om opnieuw mee te gaan. Weer kan hij niet weigeren.

Met de Quest wil Shackleton het Antarctische continent rondvaren op zoek naar onontdekte eilanden. Ook is hij van plan de kusten van de Weddellzee beter in kaart brengen. Onderweg is Shackleton constant ziek. Zijn gezicht is bleek en mager. Op 4 januari 1922 bereikt de Quest South Georgia. De volgende morgen krijgt Shackleton een hartaanval en sterft. Ondanks de dood van zijn beste vriend zet Frank Wild de expeditie voort, maar slechte weersomstandigheden zorgen ervoor dat ze toch voortijdig stopgezet wordt.

Zuid-Afrika

In plaats van terug te keren naar Nyasaland, blijft Frank Wild na zijn aankomst in Kaapstad in Zuid-Afrika. Hij raakt bevriend met eerste minister Jan Smuts die hem overhaalt om boer te worden. Hij verwerft een stuk grond in Mkuze (KwaZoeloe-Natal) dat hij Quest noemt, naar het schip van zijn laatste expeditie naar Antarctica. Ondertussen is Frank Wild ook getrouwd. Hij had Vera Alexandra Altman in 1917 leren kennen toen hij tijdens de Eerste Wereldoorlog gestationeerd was in Rusland. In Zuid-Afrika ontmoeten ze elkaar toevallig opnieuw. Vera heeft twee zonen van een vorig huwelijk: Nigel en Valor. Vera brengt weinig tijd door op de boerderij. Zij verblijft meestal met Nigel in Durban, meer dan 300 kilometer verder. Valor daarentegen blijft wel vaak bij zijn stiefvader.

Frank Wild (rechts) in Mkuze

Het werk op de boerderij valt niet mee. Droogtes wisselen af met overstromingen, om nog te zwijgen van insectenplagen. De katoenoogst mislukt jaar na jaar. In 1928 gaat de boerderij over kop. In datzelfde jaar scheiden Frank en Vera.

Toch laat Frank de moed niet zakken. Hij gaat aan de slag in de spooraanleg. Na de stopzetting van het contract werkt hij tijdelijk als barman in een hotel van vrienden en in een diamantmijn.

Terug naar South Georgia

Op 18 maart 1931 trouwt Frank Wild opnieuw. Zijn nieuwe vrouw heet Beatrice (Trixie) Lydia Rhys Rowbotham. Ze is 47 jaar oud en tien jaar jonger dan Frank. Hij werkt nog een tijdje in de mijnindustrie en de laatste jaren van zijn leven als magazijnmeester bij de Babrosco Mine nabij Klerksdorp. Daar sterft hij op 19 augustus 1939 onverwacht aan een longontsteking en diabetes. Op 23 augustus 1939 wordt hij gecremeerd op het Braamfonteinkerkhof in Johannesburg. Het was zijn wens dat zijn assen zouden worden bijgezet op South Georgia, naast het graf van Ernest Shackleton. Zijn weduwe Trixie is vastbesloten die wens in te willigen, maar de Tweede Wereldoorlog gooit roet in het eten.

Na de dood van Trixie in 1970 raakt de urne met de assen van Frank Wild zoek. Na een lange zoektocht vindt journaliste en schrijfster Angie Butler (auteur van The Quest for Frank Wild) de urne terug in een kelder van het Braamfonteinkerkhof. Op 27 november 2011 worden de assen van Frank Wild begraven op het kerkhof van Grytviken op South Georgia. Zo zijn de twee vrienden Ernest Shackleton en Frank Wild eindelijk weer verenigd.