Het Laatste Continent
Inhoud

 

Geschiedenis - Biografieën

Ernest Shackleton

 

De jonge Ernest ShackletonErnest Shackleton wordt op 15 februari 1874 geboren in Kilkea, Ierland, zo'n vijftig kilometer van Dublin. Hij is het tweede kind en de eerste zoon van Henry Shackleton en Henriette Gavan. Ernest groeit op in een groot gezin. Hij heeft één broers en acht zussen: Alice (1872-1938), Amy (1875-1953), Francis Richard (1876-1941), Ethel (1878-1935), Eleanor (1879-1960), Clara (1881-1958), Helen (1882-1962), Kathleen (1884-1961), Gladys (1887-1962).

Zijn vader is landbouwer, maar hij verkoopt net op tijd - mislukte aardappeloogsten zorgen voor harde tijden voor landbouwers in die tijd - zijn grond en gaat in Dublin geneeskunde studeren. In 1884 wordt Henry officieel Dr. Shackleton. Hij verhuist met zijn gezin naar Engeland, eerst naar South Croydon, zes maanden later naar Sydenham, om er als homeopaat te gaan werken. In Sydenham zal Ernest de rest van zijn jeugd slijten.

 

Het ruwe zeemansbestaan

Ernest Shackleton in 1890Wanneer de moeder van Ernest plots invalide wordt, brengt Henry zijn kroost groot, hierbij geholpen door zijn schoonmoeder. Tot zijn elfde krijgt Ernest thuis les. Daarna loopt hij school in de Fir Lodge Preparatory School. Vanaf 1887 gaat Ernest naar Dulwich College.

Hij is echter geen goede leerling. Zijn vader wil graag dat zijn oudste zoon ook arts wordt, maar Ernest heeft meer belangstelling voor de zee. Vader Henry geeft toe. Het inschrijvingsgeld voor een opleiding bij de Navy is echter te hoog. Daarom krijgt hij vanaf 19 april 1890 een opleiding op de Hoghton Tower in Liverpool.

De eerste reis van Ernest op de Hoghton Tower gaat naar het Chileense Valparaiso via Kaap Hoorn. Het zorgenloze leventje thuis ruilt Ernest in voor het harde matrozenleven op zee. Het ronden van Kaap Hoorn wordt een echte belevenis. Er woedt een heuse storm, het schip raakt beschadigd en verschillende matrozen worden gewond. Op 22 april 1891 is Ernest opnieuw thuis. Kapitein Partridge is tevreden over Ernest, ondanks diens koppigheid.

Negen maanden later is Ernest alweer weg met de Hoghton Tower, richting Iquique. Kapitein is deze keer Robert Robinson, een veel strenger man dan de vriendelijke Partridge. Ernest heeft het moeilijk met het autoritaire karakter van de kapitein. Later vaart hij nog naar onder meer India en Australië.

Emily DormanIn 1897 studeert Ernest Shackleton aan de London Nautical School en in oktober wordt hij second mate. Een maand later krijgt Ernest een job op de Monmouthshire, waarop hij verantwoordelijk is voor het controleren van de cargo. In 1896 vaart hij op de Flintshire, waarop hij de bijnaam Shacky krijgt.

Op 29 juni 1897 is Ernest opnieuw thuis. Hij ontmoet voor de eerste keer Emily Dorman, een vriendin van zijn zus Ethel. Ondanks het leeftijdsverschil - Emily is 29 jaar, Ernest 23 - kunnen ze goed met elkaar opschieten.

Maar voor liefde is er nog geen tijd, want Ernest vertrekt alweer naar het buitenland (Japan en Oregon). In Singapore ontmoet Ernest ene Winston Churchill, een ander man die later legendarisch zal worden.

 

Voor het eerst naar Antarctica

In de zomer van 1900 leest Ernest in de London Times een artikel over de plannen voor een expeditie naar Antarctica. Dit interesseert hem wel en hij probeert deel uit te maken van de expeditieleden. Ernest is goed bevriend met Cedric Longstaff. Diens vader, Llewllyn, is een van de belangrijkste geldschieters van de geplande expeditie. Via Cedric ontmoet Ernest Llewllyn Longstaff en hij maakt een goede indruk op de man. Wanneer Longstaff later de organisator van de expeditie, Sir Clements Markham, ziet, vraagt hij hem om Ernest aan de expeditie te laten deelnemen, iets wat Markham niet kan weigeren.

En zo vertrekt hij in juli 1901 met de Discovery naar Antarctica. Tijdens de tocht naar de geografische zuidpool worden Edward Wilson en Ernest Shackleton ziek en de leider van de expeditie, Robert Falcon Scott, moet op 82°17' zuiderbreedte rechtomkeert maken. Tot zijn grote verbijstering wordt Ernest na één jaar met de Morning terug naar Engeland gebracht. Het zou nooit meer goed komen tussen Ernest en Robert Scott. Op 15 juni 1903 is Ernest opnieuw thuis (meer over de Discovery-expeditie).

Terug thuis geeft Ernest een aantal lezingen en wordt hij redacteur bij Royal Magazine. Op 11 januari 1904 wordt hij secretaris bij de Royal Scottish Geographical Society (RSGS). Nu hij een vast inkomen heeft, kan hij zich concentreren op zijn huwelijk met Emily. Hij huurt een huis in Edinburgh (14 South Learmonth Gardens). Op 9 april 1904 trouwen Ernest en Emily in Christ Church, Westminster. Wat later gaat Ernest in de politiek en in 1905 neemt hij ontslag bij de RSGS.

Ernest wordt voor de eerste keer vader op 2 februari 1905, wanneer Raymond geboren wordt. Anderhalf jaar later, op 27 december 1906, is het de beurt aan Cecily. De verkiezingen op 16 januari 1906 zijn geen succes.

Ondertussen heeft Ernest een nieuwe job gevonden en werkt hij bij Beardmore, een bedrijf dat schepen en motorvoertuigen maakt. Ernest maakt vele zakenreizen naar Londen, waar hij regelmatig een Amerikaanse vrouw, Miss Havemeyer, ontmoet. Hij schiet ook goed op met Elspeth Beardmore, de vrouw van zijn baas…

 

Op een zucht van de geografische zuidpool

Ernest denkt er meer en meer aan om, na de ontgoocheling van de Discovery-expeditie, zelf een expeditie op poten te zetten met de bedoeling om als eerste de geografische zuidpool te bereiken. Hij gaat naarstig op zoek naar sponsors. Uiteindelijk krijgt hij genoeg geld bij elkaar.

Op 30 juli 1907 vertrekt hij met de Nimrod vanuit Londen richting Antarctica. De expeditie kent heel wat successen: de magnetische zuidpool wordt voor het eerste bereikt, de Mount Erebus wordt voor het eerst beklommen en de Aurora Australis is het eerste boek dat in Antarctica wordt gedrukt. Maar het uiteindelijk doel van de expeditie mislukt: op 180 kilometer (88°23' zuiderbreedte) van de geografische zuidpool moeten Ernest Shackleton, Jameson Adams, Eric Marshall en Frank Wild terugkeren (meer over deze expeditie).

In juni 1909 is Ernest opnieuw in Engeland. Hij geeft opnieuw een reeks lezingen, ook in het buitenland (onder meer in Brussel, waar Adrien de Gerlache voor de vertaling zorgt). In november verschijnt zijn boek The Heart of the Antarctic in zeven talen. De opbrengst van het boek moet Ernest helpen zijn schulden af te betalen. Ernest krijgt even later de eer om Sir Ernest Shackleton genoemd te worden en op 14 december 1909 wordt hij tot ridder geslagen.

 

De legendarische Endurance-expeditie

Wanneer op 15 juli 1911 Edward geboren wordt, is Ernest voor de derde en laatste keer vader. Hij denkt er opnieuw aan om naar Antarctica te trekken, maar wanneer Roald Amundsen einde 1911 als eerste de geografische zuidpool bereikt, lijkt zijn droom over.

 

Ernest Shackleton met zijn zoon Edward

Ernest Shackleton met zijn zoon Edward

 

Toch geeft hij het niet op. Op 13 december 1913 plaatst hij een advertentie in The Times waarin hij een nieuwe expeditie aankondigt. Ditmaal wil hij het ganse Antarctische continent oversteken. De zoektocht naar geldschieters begint opnieuw. Het is het begin van de legendarische Endurance-expeditie (meer hierover).

Wanneer Ernest Shackleton opnieuw in Europa is, woedt de Eerste Wereldoorlog in alle hevigheid. Hij probeert zich nuttig te maken voor zijn land. In september 1917 krijgt hij een job op het Department of Information. Hij reist naar Zuid-Amerika om de Duitse propaganda daar te onderzoeken en die te counteren met Britse propaganda. In Buenos Aires is hij vaak ziek. Ernest begint ook meer en meer te drinken.

In 1918 krijgt hij de opdracht om voor de winteruitrusting van het leger voor zijn Noord-Russische expeditie te zorgen. Rusland is van plan om de Duitse claim op Spitsbergen te ondersteunen, terwijl Groot-Brittannië liever heeft dat Spitsbergen Noors en neutraal blijft. Zijn vrienden Frank Wild en James McIlroy gaan met hem mee. In Tromso is Ernest opnieuw ziek. Vermoedelijk krijgt hij een hartaanval. Maar hij wordt beter en krijgt de graad van majoor.

 

De laatste reis

Na de oorlog, in november 1919, verschijnt South, zijn boek over de Endurance-expeditie. Ernest blijft expedities plannen, ook naar het noordpoolgebied. Zo wil hij de Beafortzee verkennen. Hij koopt het schip de Quest. Maar Ernest wijzigt zijn plannen en wil opnieuw naar Antarctica voor een wetenschappelijke expeditie.

 

De Quest

De Quest

 

Op 18 september 1921 verlaat de Quest Londen. Onderweg voelt Ernest zich niet goed. Hij heeft pijn aan zijn rug, schouders en borst en is steeds moe. Op 4 januari 1922 bereikt de Quest South Georgia. Het schip legt aan in de haven van Grytviken. Op 5 januari om 3 uur 's morgens sterft Ernest plots in zijn kajuit.

Het lichaam van Ernest wordt met de Professor Gruvel naar Montevideo (Uruguay) overgebracht. Wanneer Emily het nieuws over de dood van haar man verneemt, uit ze de wens dat haar man niet thuis, maar in South Georgia begraven wordt, een eiland dat voor hem betekend heeft. Op 27 februari 1922 brengt de Woodville in een blizzard het lichaam van Ernest Shackleton opnieuw naar South Georgia waar hij op 5 maart begraven wordt.

 

Het graf van Ernest Shackleton

Het graf van Ernest Shackleton

 

 

Naar boven