Het Laatste Continent
Inhoud

 

Extra - Interviews

De avonturen van poolreiziger Dixie Dansercoer

 

Dixie Dansercoer

 

Door Marleen de Roode

Dit interview verscheen eerder op Scientias.nl. Gepubliceerd op Het Laatste Continent met toestemming van de auteur.

 

Dixie Dansercoer is een echte avonturier. Zo is hij begin 2012 terug van een recordbrekende expeditie in Antarctica.

De vijftigjarige Belgische poolreiziger trok samen met geneeskundestudent Sam Deltour naar Oost-Antarctica, het laatste nog nooit verkende gebied op onze planeet. Tijdens de Antarctica-ICE expeditie verbraken zij een wereldrecord door in 74 dagen zonder gemotoriseerde vervoersmiddelen en enkel met een slede en een kite 5013 kilometer af te leggen. Maar daar lieten Dansercoer en zijn kompaan het niet bij zitten, zij trokken verder, om het gebied nog beter te verkennen. Marleen de Roode sprak met de avonturier over klimaatverandering, poolreizen en de maatschappij. “Tijdens een poolreis ben je weer een stukje dier, de mens is dat ontleerd.”

Poolreizen

Dansercoer heeft al veel expedities gedaan. Zo trok hij samen met Alain Hubert in 1997-1998 over Antarctica en legde in 99 dagen 3.932 kilometer af: een wereldrecord (meer hierover). Maar niet alle reizen waren een succes. Zo probeerde hij in 2005 de Beringstraat, al zwemmend, lopend, peddelend en skiënd, vanuit Alaska naar Siberië over te steken. “Dit mislukte, het ijs was door klimatologische veranderingen dynamischer en stormachtig geworden. Er bevond zich daarnaast een stroming naar het zuiden, wat de expeditie te gevaarlijk maakte om door te zetten.” Ook zijn reis in 2002, wederom met Alain Hubert, met als doel om het Arctisch gebied in 100 dagen over te steken, mislukte. “De expeditie duurde uiteindelijk maar 69 dagen. Het ijs was veel te dun en na 30 dagen hadden we nog maar 246 van de 2400 kilometer afgelegd. Ons doel konden wij niet meer halen en we hadden slechts voor 100 dagen voedsel bij ons.” Maar in 2007 deed Dansercoer nog een poging: “Dit keer lukte het wel en hebben we het recht gezet.” Een derde, bijzondere reis was zijn zeiltocht naar Antarctica in 2007. Hiermee bootste hij de Belgica-expeditie uit 1898 na, een ontdekkingsreis met wetenschappelijke doeleinden waarbij Adrien de Gerlache de Gommery als eerste de winter in Antarctica doorbracht. “Op een gegeven moment zat hij zelfs vastgevroren in het ijs met zijn boot. De Gerlache staat voor heroïek.” Zijn eigen ‘Belgica-expeditie’ ging ook goed. “Het was zeer interessant, vooral omdat je zelf minder fysiek bezig bent en je dus meer ziet van de polen en wildlife.

 

De Belgica

In 1898 bereikte Adrien de Gerlache de Gommery als eerste Antarctica tijdens de winter. Hij kwam met zijn boot echter vastgevroren te zitten in het ijs. Bron: commons.wikimedia.org

 

Voorbereidingen

Maar voordat Dansercoer op poolreis gaat, moet hij eerst een hoop voorbereidingen treffen. “Je traint drie tot vier jaar voorafgaand de expeditie. Daarnaast bestudeer je het gebied waar je naar toe gaat. Het is belangrijk om een unieke reis te maken, je wilt niet na-apen. Vervolgens maak je een concept met informatie over het gebied waar je naar toe trekt, je lijst van materialen, regels en je doel.” Eenmaal op expeditie moet de kou getrotseerd worden. “De kou is er altijd, het is een handicap waar je mee moet leven. Om dit te kunnen moet je verder denken dan de ‘comfort-maatschappij’, iets wat voor veel westerlingen niet te bevatten is.” Er zijn veel trucjes om er voor te zorgen dat er geen ledematen afvriezen. “Het belangrijkste is dat je een gezond lichaam hebt, je bloed moet naar alle uiteinden kunnen stromen. Blijf constant in beweging en trek niet te veel kleding aan. Als je dit wel doet, ga je zweten en zweet wordt ijs. Daarnaast moet je nooit je handschoenen uittrekken en iedere avond, voordat je de tent ingaat, de ijskristallen uit je kleding halen.” Natuurlijk zijn er ook hulpmiddelen. Een verwarming bijvoorbeeld. Maar die wordt nooit meegenomen. “Een verwarming neemt veel ruimte in beslag. Het ligt er ook aan welke regels je hebt gemaakt voor dat de expeditie begint.” Maar zelfs ondanks alle voorbereidingen kan er wel eens iets misgaan. Zo bevroor eens de wang van Dansercoer. “Ik weet niet precies hoeveelste graads het was, dit kan eerste of tweede geweest zijn. Bij een tweedegraads bevriezing kan het goed komen, maar ook niet. Ik ben altijd bezig met het voorkomen van zulke dingen.”

 

ICE-expeditie van Dixie Dansercoer en Sam Deltour

Dixie Dansercoer (50) en Sam Deltour (27) keerden op 28 februari 2012 terug
van hun wereldrecord brekende expeditie in Antarctica.

 

Gevaarlijk

Poolexpedities zijn volgens Dansercoer minder gevaarlijk dan alpinisme. “Als je op poolreis gaat, bereken je van te voren iedere stap die je neemt. Het aantal doden ligt statistisch gezien ook veel hoger bij alpinisme. Je kunt vallen of te maken krijgen met lawines.” Tijdens een expeditie op de polen bestaat er natuurlijk ook de kans om tegen een ijsbeer aan te lopen. “Ik heb altijd een geweer bij me maar ik heb hier nog nooit een beer mee gedood. Als een ijsbeer dichtbij komt, geef ik eerst een aantal waarschuwingsschoten en mocht hij dan toch niet weggaan, mag ik in zijn been schieten.” De ijsbeer volgt poolreizigers op de voet tijdens hun reis. “Zodra een ijsbeer ons opmerkt, haalt hij ons via een andere weg in en wacht hij ons op.”

Klimaatverandering

Dixie Dansercoer merkt zeker wat van een klimaatverandering tijdens zijn reizen. “Dit is vooral te zien in het noorden. Daar zie je wel dat het ijs smelt.” Vooral tijdens zijn laatste reis kwam hij voor een grote verassing te staan. “Vroeger was het oppervlak in Antarctica helemaal plat, waardoor het mogelijk was om daar met ski’s en kites te reizen. Maar het ijs was zeer vervormd. Dit komt waarschijnlijk door grote stormen in het poolgebied, veroorzaakt door de klimaatverandering.” Tijdens de expeditie met Sam Deltour installeerden de twee verschillende weerstations in speciale weervliegers. Deze stations meten de valwinden, die de wetenschap meer kunnen vertellen over het klimaat. Ook was de expeditie helemaal ‘groen’ omdat er geen gebruik werd gemaakt van gemotoriseerde vervoersmiddelen.

Maatschappij

Een poolreis moet je zelf ervaren vindt Dansercoer. “Je bent opgenomen in de eindeloosheid en ziet daardoor de nietigheid van de mens en de schone natuur. Tijdens een expeditie is het uitzicht niet heel erg divers, je ziet de hele reis lang water en ijs. Maar eigenlijk is dat heel erg mooi. Hoewel ik denk dat dit voor de meeste mensen ‘as boring as hell‘ is.” Hij denkt dat wij in een veel te snelle maatschappij leven. “Iedereen staat onder druk. We doen iedere dag hetzelfde en zijn daardoor minder alert geworden. Dat stukje dier zijn, dat zijn wij verleerd.” Dansercoer benadrukt dat niet alles slecht is aan onze moderne maatschappij, maar denkt dat wij een aantal belangrijke dingen uit het oog zijn verloren. “We beseffen niet goed wat de aarde voor ons betekent.” De avonturier ziet geen rooskleurige toekomst voor de mens. “De moderne mens is een prooi van ziektes zoals diabetes. We verzuipen in onze luxe en dit leidt tot depressies. De mens is simpelweg niet gemaakt om in een stoel te zitten met een afstandsbediening. Ik ben ervan overtuigd dat een mens 100 jaar oud kan worden. Als je 50 jaar bent, betekent dat niet dat dit het einde is. Iemand die vanaf die leeftijd alleen nog maar tot last is voor de maatschappij is niet normaal.” Om iets te kunnen bereiken, moet er hard gewerkt worden volgens Dansercoer. “Geniet van de moeilijke dingen. Het doel van de mens is om gelukkig te zijn en plezier te hebben, dit kun je niet kopen. Denk bijvoorbeeld aan de runner’s high. Het gevoel dat je krijgt na een flinke prestatie.”

Gezelligheid

Dixie DansercoerAls er een storm optreedt, zit Dansercoer vaak lange koude dagen vast in zijn tent. Samen met zijn kompaan moet hij de dagen door zien te komen in de krappe tent. “Ik luister dan veel naar muziek. Die is veel intenser tijdens een expeditie dan thuis, het is namelijk geen achtergrondmuziek meer.” Ook wordt er veel gelezen en geschreven. “Maar ik denk ook veel na over het leven.” De gezelligheid in de tent vindt Dansercoer het meest belangrijk: “Je moet op elkaar kunnen bouwen in zulke extreme omstandigheden. Samen maak je donkere dagen door en dan is humor heel erg belangrijk.”

Naast zijn poolexpedities, heeft Dansercoer ook een eigen bedrijf: Polar Circles. Hij begeleidt anderen op expeditie, schrijft boeken en maakt films over zijn avonturen. Zo heeft hij tijdens zijn laatste expeditie met Deltour, een hoop beeldmateriaal verzameld en is hij druk bezig om hier een 3D-film van te maken. “Ik nodig ook wel eens bedrijfsleiders uit om mee te gaan op poolreis. Voor hen is dat een hele interessante ervaring, zij zijn namelijk geen bedrijfsleider meer, maar afhankelijk van mij.” Dansercoer piekert er nog niet over om te stoppen. “Ik wil in ieder geval nog tien jaar lang zeer actief zijn in het poolreizen. Misschien zelfs tot mijn 65ste.”

Marleen de Roode
April 2012

 

Naar boven